Happy Kids
  • Aktualności
  • O nas
    • Kim jesteśmy?
    • Nasze domy
    • Nasz zespół
    • Rada fundacji
    • Ambasadorzy
    • Sprawozdania
  • Nasze akcje
    • 7 Happy Summits
    • Program „Domy Radosnego Dzieciństwa”
    • Nowe domy dla dzieci
    • Happy Bus
    • Konferencje
  • Zawód-rodzic
  • Darczyńcy
  • Wspomóż nas
    • Numery kont
    • Runmageddon
    • Okaż serducho!
    • Happy weddings
    • 1% podatku
    • Darowizny rzeczowe
  • Kontakt
  • Happy Auction

Rozwój instytucji rodziny zastępczej – rys historyczny

Rozwój instytucji rodziny zastępczej – rys historyczny

Fragment artykułu Marzeny Siembab, pracownika socjalnego Chrześcijańskiego Stowarzyszenia Pomocy Dzieciom „Misja Nadziei” opracowanego na podstawie książki pani Urszuli Kusio – „Rodzina zastępcza jako środowisko wychowawcze” (Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie Skłodowskiej, Lublin 1998r)

O rodzinach zastępczych zaczyna być głośniej pod koniec XVI wieku, kiedy francuski duchowny św. Wincenty `a Paulo, zaniepokojony wysoką śmiertelnością niemowląt w ochronkach dla ubogich, zaczął umieszczać je u kobiet na wsi – śmiertelność znacznie spadła. W XVII wieku przybył do Warszawy francuski misjonarz Gabriel Piotr Baudouin, który założył szpitalik dla niemowląt, gdzie zatrudniał karmiące matki, dzieci nieco starsze do 7 roku życia wysyłał na wieś skąd wracały, aby rozpocząć naukę. Dom wychowawczy ks.Baudouina cieszył się poparciem królów, dygnitarzy państwowych i kościelnych a także pojedynczych filantropów. Po śmierci założyciela niestety bardzo podupadł. Na początku XX w. w wielu krajach Europy wydane zostały akty prawne regulujące problem dzieci opuszczonych. Po raz pierwszy w niepodległej Polsce problem opieki nad dzieckiem uwzględnia konstytucja z 17 marca 1921r., art.103 mówił, że dzieci nie otoczone dostateczną opieką rodzicielską, zaniedbane pod względem wychowawczym mają prawo do opieki i pomocy państwa w zakresie oznaczonym ustawą. Przewidywano również odjęcie rodzicom władzy nad dzieckiem w drodze orzeczenia sądowego. 16 sierpnia 1923r. Wprowadzono ramową ustawę o opiece społecznej, wzorowaną na podobnej ustawie niemieckiej z 1870r. Polskie ustawodawstwo lat 20 – tych XX w. nie wypowiadało się na temat rodzin zastępczych. Było jednak wiadomo, że tego typu działalność ma miejsce i podlega kompetencji samorządów terytorialnych.

W działalności rodzin zastępczych okresu międzywojennego dają się wyróżnić 3 etapy ewolucyjnych przemian tej instytucji. Etap pierwszy ( kończy się w 1926r.) to głównie negatywne rezultaty. Dzieci oddawano przede wszystkim na wieś, gdzie były wykorzystywane do ciężkiej pracy w polu. Rodzice zastępczy w większości nie dbali o zdrowie i wykształcenie swoich wychowanków. W tym czasie nie funkcjonował jeszcze system kwalifikacji dzieci i rodziców, nie stosowano również żadnego
nadzoru nad rodzinami zastępczymi.

Przełomu w kształtowaniu się instytucji ” rodziny zastępczej” dokonała Łódź. Oddawanie dzieci pod opiekę rodzinom obcym rozpoczęło się w Wydziale Opieki Społecznej Magistratu miasta Łodzi jako konieczność życiowa. Trudne położenie finansowe i brak odpowiednich lokali nie pozwalały na powiększenie liczby Miejskich Domów Wychowawczych zaś dzieci potrzebujących opieki stale przybywało. W tej sytuacji pod koniec 1925r. zdecydowano się na oddawanie dzieci osamotnionych pod opiekę rodzinom obcym. Akcja ta dotyczyła przede wszystkim porzuconych niemowląt. W lutym 1926r. na posiedzeniu magistratu Łodzi zapadła uchwała, która dokładnie określała warunki stawiane opiekunom oraz zakres i formy pomocy dla rodzin zastępczych. Osoby, które chciały podjąć się opieki nad dzieckiem powinny w myśl uchwały posiadać odpowiednie mieszkanie, jak również być zdrowe na ciele i umyśle, ale przede wszystkim z zamiłowaniem oddać się wychowaniu dziecka i otoczyć je należną opieką. Sprawą bardzo istotną było zapewnienie dzieciom z rodzin zastępczych bezpłatnej opieki lekarskiej oraz lekarstw a także leczenie w szpitalach na koszt miasta. Dzieci miały także prawo do wyjazdu na kolonie wypoczynkowe ( finansowane przez miasto). W celu zrekompensowania kosztów jakie ponosili opiekunowie wprowadzono stałe opłaty i świadczenia. Wydział Opieki Społecznej zastrzegał sobie prawo kontroli rodzin i wyciągania konsekwencji wobec niestosowania się do ustalonych przepisów ( łącznie z odebraniem dziecka). Troska władz miejskich nie zamykała się w kręgu spraw materialnych i zdrowotnych. Ważne było również wykształcenie i właściwe wychowanie dziecka. Powstała sieć poradni pedagogicznych, macierzyńskich itp. Mimo, że akcja była lokalna szybko znalazła naśladowców. Od 1931r. podobną działalność z inicjatywy Wandy Szuman podjął Warszawski Komitet Umieszczania Dzieci w Rodzinach. W 1933r. wznowił pracę Dom Wychowawczy im. ks.Baudouina a w 1934r. władze oficjalnie usankcjonowały tę formę opieki.

Odtąd rozpoczyna się trzeci etap rozwoju rodziny zastępczej, trwający do wybuchu II wojny światowej. Charakteryzuje go dynamiczny rozwój liczbowy ( w 1936r. było w Polsce 6175 rodzin zastępczych a już w 1938r. – 8447). W czasie okupacji tysiące sierot w sposób spontaniczny znajdowało opiekę wśród często obcych ludzi, natomiast wszelka działalność instytucji i organizacji została zakazana ( utrzymały się tylko Polski Czerwony Krzyż oraz Rada Główna Opiekuńcza).

Zakończenie wojny sprzyjało normalizacji życia społecznego i rozwojowi rodzin zastępczych. Pierwsze w powojennej Polsce zarządzenie dotyczące rodzin zastępczych wydano 15 maja 1946r. było to pismo ministra oświaty o umieszczaniu dzieci w rodzinach zastępczych.

Rok 1950 zapoczątkował jednak kryzys tej instytucji trwający do początku lat 70 – tych. W latach 1950 -55 nastąpiła centralizacja działalności opiekuńczo – wychowawczej, co bardzo niekorzystnie odbiło się na losach dzieci. Koniec lat 70 – tych to renesans rodzin zastępczych będący wynikiem krytyki wychowania zakładowego, nadmiernego zagęszczenia w placówkach opiekuńczo – wychowawczych. oraz wysokich kosztów utrzymania. Rodziny zastępcze stały się w tym momencie tanią alternatywą ( zwłaszcza, że pomoc ze strony państwa była znikoma). Dopiero uchwała Rady Ministrów z dn. 22 listopada 1971r., gwarantowała pomoc materialną dzieciom umieszczonym w rodzinach zastępczych do lat 18 ( w uzasadnionych przypadkach do lat 24). Ustalono kwotę pomocy na dziecko w rodzinie zastępczej na kwotę 750 zł miesięcznie oraz jednorazową zapomogę w wysokości 1500 zł. Ponadto uchwała przewidywała prawo do korzystania ze świadczeń służby zdrowia i usług socjalnych. W wyniku tych działań wzrosła liczba rodzin zastępczych. Kolejne akty prawne z lat 1974 i 1979 bardziej kompleksowo regulowały zarówno wymagania wobec rodzin jak i zasady udzielanej pomocy.

Lata osiemdziesiąte i dziewięćdziesiąte to ciągły rozwój tej instytucji, zarówno ilościowy (badania z 1992r, wykazały, że łączna liczba rodzin zastępczych wyniosła 30 113 dla 38 650 dzieci, podczas gdy było 289 Domów dziecka z liczbą 14 284 wychowanków), jak i jakościowy. Udoskonalają się poszczególne typy rodzin przede wszystkim terapeutyczne ( w roku 1988 było w Polsce 751 takich rodzin, które objęły swoją opieką 784 dzieci, w 1992 – 966 rodzin i 1021 dzieci).

Rodzina zastępcza stała się wreszcie formą docenioną aczkolwiek nie wolną od kontrowersji. Badacze tej instytucji podkreślają istnienie szeregu niekorzystnych rozbieżności między określonymi w przepisach normatywnych warunkami i zadaniami jakie winni spełniać i
realizować rodzice zastępczy, a społeczną praktyką.

Share on Twitter Share
Share
Share on Pinterest Share
Share
Share on Linkedin Share
Share
Share on Digg Share
Share
Share on Whatsapp Share
Share
Share on Sms Share
Share
Share on Messenger Share
Share
Poprzedni wpisJakie są rodzaje rodzin zastępczych?Następny wpis RODZINNA OPIEKA ZASTĘPCZA

Aktualności

Wręczenie PIERWSZEGO FOTELU NIEZALEŻNOŚCI za nami18 stycznia 2021
PIERWSZY FOTEL NIEZALEŻNOŚCI w drodze do Pani Janiny Ochojskiej15 stycznia 2021
Święta Bożego Narodzenia w Rodzinnych Domach Dziecka Fundacji Happy Kids27 grudnia 2020
Zbiórka na Jarmarku Bożonarodzeniowym na ulicy Piotrkowskiej27 grudnia 2020

Tagi

1% 1% podatku Agency Aktualności Apollo13 Bez kategorii bliźniaki Dolnośląska Konferencja dom dziecka Florence + The Machine Happy bus Happy Bus Happy kids I Dolnośląska Konferencja popularno-naukowa na rzecz Rozwoju Rodzicielstwa Zastępczego Information jeden procent Konferencja konferencja rodzicielstwo zastępcze Konferencje lays Lubczyna opieka piecza piecza instytucjonalna piecza rodzinna pomoc pomoc na ślubie Popular praca praca w fundacji praca w fundacji w łodzi praca z dziećmi rodzina zastępcza Rodzinne Domy Fundacji HAPPY KIDS rodzinny dom rodzinny dom dziecka ustawa wałbrzych weeding WordPress zamiast kwiatów Zawód-rodzic ślub ślub polska ślub pomoc dzieciom

Aktualności

Wręczenie PIERWSZEGO FOTELU NIEZALEŻNOŚCI za nami18 stycznia 2021
PIERWSZY FOTEL NIEZALEŻNOŚCI w drodze do Pani Janiny Ochojskiej15 stycznia 2021
Święta Bożego Narodzenia w Rodzinnych Domach Dziecka Fundacji Happy Kids27 grudnia 2020
Zbiórka na Jarmarku Bożonarodzeniowym na ulicy Piotrkowskiej27 grudnia 2020

ZINET – Firma przyjazna dzieciom

ZINET_Logo
© 2021. Fundacja Happy Kids

About This Sidebar

You can quickly hide this sidebar by removing widgets from the Hidden Sidebar Settings.

Koszyk

Share on Facebook Share
Share
Share on Twitter Share
Share
Share on Pinterest Share
Share
Share on Linkedin Share
Share
Share on Whatsapp Share
Share
Share on Sms Share
Share
Share on Messenger Share
Share
More More
Share this
Share on Facebook Share
Share
Share on Twitter Share
Share
Share on Pinterest Share
Share
Share on Linkedin Share
Share
Share on Whatsapp Share
Share
Share on Sms Share
Share
Share on Messenger Share
Share
X
Subject:
Message:
Ajax loader
Share with friends
Share on Twitter Share
Share
Share on Pinterest Share
Share
Share on Linkedin Share
Share
Share on Digg Share
Share
Share on Whatsapp Share
Share
Share on Sms Share
Share
Share on Messenger Share
Share